La colmena é unha das novelas indispensables da literatura española. Con más de 300 personaxes, a obra de Cela é un anaco da vida madrileña dos primeiros compases da posguerra. E tamén o primeiro tomo dunha triloxía ou tetraloxía. Ou polo menos así o concibiu o Premio Nobel cando comezou a súa escrita no ano 1945, que buscaba escribir unha serie baixo o título de Caminos inciertos e que nunca se chegou a completar.
Este martes, 17 de xaneiro, cumpríronse quince anos do falecemento de Camilo José Cela. Os seus restos descansan no cemiterio de Adina, en Iria-Flavia, na parroquia que o veu nacer e onde o Nobel pediu expresamente que o enterraran. “Declaro públicamente mi mejor deseo de fundirme con la tierra en el camposanto que rodea la antigua colegiata en la que fui bautizado”, escribiu Cela nun artigo titulado Instrucciones para el día final, publicado en Diario 16 en outubro de 1989.